Futbolun çağı başlıyor
FA Kupası futbol oyununu tüm İngiltere’de inanılmaz bir hızla popüler hale getiriyor, futbol milli spor olarak tanınarak geniş kitleler tarafından büyük bir tutkuyla oynanmaya ve heyecanla takip edilmeye başlanıyordu.
FA’nın kurulduğu 1863’den, 1872’deki FA Kupasına kadar, sadece 15 futbol kulübü üye olarak FA Kurallarına bağlı bir şekilde futbol oyununu icra ederken, 26 üyeden oluşan Sheffield Birliği ile, tamamen bağımsız diğer futbol takımları oyunu kendi kurallarına göre oynamaya devam ediyorlardı. Tarihdeki ilk organize futbol turnuvası olan FA Kupasının başarısının dayanılmaz cazibesi, Sheffield Birliği’nin 1877’de FA’ya katılmasına neden oluyor, bunu diğer bağımsız futbol takımlarının art arda katılımları izliyor ve 1881’e gelindiğinde FA üyelerinin sayısı 128’i buluyordu. 128 üyenin 80’i Güney, 41’i Kuzey İngiltere’de, 6’sı İskoçya’da, 1’i ise Avustralya’da kurulu futbol kulüplerinden oluşuyordu. (Pie Chart: FA Üyeleri, 1881)
Bu arada FA oyuna yeni kuralları adapte ederek futbolu geliştirmeye devam ediyor, 1877’de futbol maçları 90 dakika ile sınırlandırılıyor. 1878’de hakemler düdük kullanmaya başlıyor, 1882’de tüm kulüpler maçlarda üst direk, kısa bir süre sonra ise direkler arasında file kullanmak zorunda kalıyorlardı.
İlk takım Blackburn Rovers
30 yıl gibi kısa bir süre içerisinde peşi sıra birbirini takip eden tüm bu hızlı gelişmeler, futbolu ayrı bir kulvara sokuyor ve Preston North End ile Upton Park arasında 1884 Ocak ayında oynanan FA Kupası maçından sonra, Upton Park takımı Preston’ın kadrosunun, oyunu zevk almak için oynayan amatörlerden ziyade futbol oynamak karşılığında para alan profesyonel oyunculardan oluştuğunu iddia ederek, Preston’un kurallara aykırı hareket ettiği savıyla FA’ya başvuruda bulunuyordu.
Preston yöneticileri takımdaki oyuncuların hizmetleri karşılığında para aldıklarını kabul ediyor, fakat bu durumun futbol müsabakalarında genel bir uygulama olduğunu söyleyerek, kuralları ihlal etmediğini savunuyordu. FA ilk defa gündeme gelen profesyonellik olgusunun mevcut futbol standartlarına uymadığına hükmediyor ve Preston’u turnuvadan ihraç ediyordu.
Aston Villa ve Sunderland gibi oyuncularına para ödeyen diğer takımları yanına alan Preston, Ekim 1884’de, FA’yı Federasyondan ayrılarak yeni bir oluşum yaratmakla tehdit ediyor, bu karşılık FA, Preston yöneticilerininde aralarında bulunduğu bir alt komiteyi bu hassas konuyu incelemekle görevlendiriyordu.
Yapılan değerlendirme neticesinde, FA, “belli kısıtlamalar” eşliğinde profesyonelliğin futbol takımları nezdinde yasal hale gelmesini futbolun “yüksek menfaatleri” açısından faydalı bulduğunu Temmuz 1885’de ilan ediyor, belli kısıtlamalar ise kulüplerin sadece faaliyette bulundukları yer veya bu yerin 6 mil çapında bulunan bölgede en az 2 yıldır yaşayan oyunculara para ödeyebilmeleri hususu oluyordu.
Futbol kulüpleri nezdinde oyunculara para ödenerek profesyonellik kavramının yasallaşması üzerine, hızlı davranan Blackburn Rovers kendini ivedilikle profesyonel bir futbol kulübü olarak FA’da tescil ettiriyor ve 1885-86 sezonundaki futbol takımı oyuncularına ödediği 615 Poundluk ücretle, profesyonel futbolun ilk kulüp temsilcisi oluyordu.
İlk futbol ligi kuruluyor
Oyunculara para ödenmesi, o dönemde sayıları limitli olan iyi oyuncuları kulüplerin kadrolarına almak için ciddi bir rekabet oluşturuyor ve Kulüplerin giderlerini önemli oranda yükselten bu ani maliyet artışı, maçların kalabalık bir seyirci kitlesi önünde her hafta sonu organize bir şekilde oynanmasını bir zorunluluk haline getiriyordu.
Aston Villa, Derby County, Notts County, Stoke, West Bromwich Albion, Wolverhampton Wanderers, Accrington, Blackburn Rovers, Bolton Wanderers, Burnley, Everton ile Preston North End, gelirlerini artırmanın yollarını tespit etmek üzere Nisan 1888’de biraraya geliyorlar ve farklı alternatiflerin masaya yatırıldığı toplantılar neticesinde bu birliktelikden Eylül 1888’de, Dünyanın ilk futbol liginin kurulması kararı çıkıyordu. Bundan sonra, Futbol Ligini oluşturan 12 takımdan her birinin, biri kendi, diğeri ise rakip sahada yapacağı maçlar devreli bir lig içerisinde haftasonları oynanacaktı.
Halkın oyunu kapalı gişe
İngiliz işçi sınıfı, saat 15:00’de başlayan lig maçları vasıtasıyla, 1750’lerde başlayan Sanayi Devrimi’nden bu yana ilk defa olmak üzere, cumartesi öğleden sonralarını ucuz ve eğlendirici bir şekilde değerlendirmek üzere aradıkları vazgeçilmez bir aktiviteye kavuşacak ve toplumun yeniden yapılanmasına ön ayak olacak bu haftasonu aktivitesi, 20. Yüzyılda yavaş yavaş gelişerek önemli bir endüstri halini alacaktı. 700 yıla yakın kuralsız ve “kaçak” olarak oynanmasına rağmen gönüllerde taht kuran futbol, kitleler arasında “yeni bir din” gibi hızla yayılıyor ve “Halkın Oyunu” tüm ihtişamıyla bundan sonra kapalı gişe oynamak üzere artık dünya sahnesine çıkıyordu.